ارتكاب جرم

وكيل و دفتر وكالت و مشاور حقوقي

مفهوم جرم

۱۵۲ بازديد

جرم اينگونه در ماده 2 قانون مجازات اسلامي تعريف شده است: هر رفتاري اعم از فعل يا ترك فعل كه در قانون براي آن مجازات تعيين شده است.

در نتيجه جرم كه منشأ مسئوليت براي مجرم است توسط قانون گذار به وجود مي آيد و هر گاه توسط قانون گذار اين مسئوليت از رفتار انسان برداشته شود به اين معني است كه آن رفتار مجاز است، و مانند اين است كه هيچ جرمي رخ نداده است. گاه قانون گذار در شرايطي كه دقيقاً آن را ذكر كرده است ارتكاب رفتاري را كه جرم است را جرم نمي داند يعني وصف جرم بودن را از جرم، به علت خاص بودن شرايط مي زدايد. به اين شرايط و اوضاع احوال كه بايد دقيقاً در قانون ذكر شده باشد عوامل موجهه جرم گفته مي شود. به عبارت ديگر هنگام وجود عوامل موجهه جرم عنصر قانوني جرم از بين مي رود و هر گاه يكي از اين عوامل موجود باشند به علت زوال عنصر قانوني مانع از شكل گيري جرم مي شوند؛ در نتيجه شركا و معاونان نيز از مجازات معاف مي شوند.

در معناي اول شايد اجبار و اضطرار به يك معنا انگاشته شوند، اما بايد خاطر نشان شد كه اجبار قدرت عمل و اختيار را از انسان سلب مي كند و فرد هيچ انتخابي نمي تواند داشته باشد. اما اضطرار اختيار و اراده انسان را از بين نمي برد بلكه انسان ناچار به انتخاب يكي از دو راه است يا اطاعت از دستور قانون گذار و رويارويي با خطري كه جان يا مال خودش يا ديگري را تهديد مي كند و يا ارتكاب جرم براي دفع با رهايي از خطر، كه معمولا  افراد در اين حالت با در نظر گرفتن سود و منفعت خود يا ديگري ارتكاب جرم را برمي گزيند. مثل شكستن شيشه ي مغازه ديگري براي فرار از آتش سوزي.

دفاع مشروع عبارت است از: توانايي كه قانون به افراد داده است تا براي دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال يا آزادي تن خود يا ديگري در برابر هر گونه تجاوز يا خطر فعلي يا قريب الوقوع با رعايت مراحل دفاع و رعايت شرايط مندرج در قانون، زماني كه راه ديگري براي دفع خطر نباشد مرتكب رفتاري شوند كه طبق قانون جرم محسوب مي شود. به شكل ساده تر دفاع مشروع را مي توان اين گونه تعريف كرد: اباحه ارتكاب جرم براي دفع خطر با رعايت شرايط مندرج در قانون.

لازم به گفتن است كه شما عزيزان ميتوانيد با طرح سوال در انجمن از وكيل و مشاور حقوقي ما مشاوره رايگان بگيريد.

مفهوم جرم

دفاع مشروع در قانون

۱۶۰ بازديد

دفاع مشروع به اين معني ميباشد كه شخص مورد تجاوز، در صورت نداشتن وقت براي توسل به قانون به منظور رفع تجاوز، حق دارد با توان شخصي خود، از ناموس، جان و مالش دفاع كند. اين دفاع را دفاع مشروع مي گويند. لازم به ذكر است كه شما ميتوانيد با تماس به دفتر وكالت ما از قوانين و حقوق جديد در اين عرصه مطلع شويد.
در قانون مجازات اسلامي بحثي تحت عنوان دفاع مشروع بيان شده است. در دفاع مشروع اگر ثابت شود كه فردي براي دفاع از خود در مقابل فرد ضارب ايستادگي كرده و اگر فرد ضارب زخمي و يا كشته شود، دفاع مشروع به حساب مي آيد.

البته با شرايطي خاص كه در قانون نيز به آن اشاره شده است، از جمله اينكه دفاع با نوع حمله متناسب باشد و همچنين امكان گريز از صحنه جرم وجود نداشته باشد. در صورتي كه شخصي مورد هجوم ديگري قرار گيرد و از خود دفاع كند، مجرم نخواهد بود. البته بايد شرايط دفاع مشروع نيز وجود داشته باشد.

شرايط دفاع
بايد دفاع با خطر و حمله متناسب باشد يعني به‌ عنوان مثال كسي كه با چوب به پاي ديگري مي‌زند، مضروب نمي‌تواند اقدام به كشتن او كند.
عمل ارتكابي نبايد بيش از حد لازم باشد زيرا ارتكاب اين عمل به منظور رفع خطر يا تجاوز است و بعد از اينكه در اثر اقدام متوسل به دفاع، تجاوز و خطر رفع شد، ديگر ادامه اعمالي كه داراي وصف مجرمانه است لازم نيست.
دفاع وقتي جايز است كه در لحظه هجوم يا تجاوز، ماموران در محل نباشند يا مداخله آنان در رفع تجاوز و خطر در همان لحظه ممكن و موثر نباشد.
تجاوز و خطر نبايد ناشي از تحريك خود شخص باشد و عمل ارتكابي نبايد بيش از حد لازم باشد و همچنين دفاع از نفس يا ناموس يا عرض و مال يا آزادي تن وقتي جايز است كه او ناتوان از دفاع بوده و تقاضاي كمك كند يا در وضعي باشد كه امكان استمداد نداشته باشد.

در قوانين ايران موردي تحت عنوان اسلحه براي دفاع از خود و يا همان دفاع شخصي نداريم اما برخي از مقامات به موجب موقعيت شغلي خود و قوانين حفاظتي، داراي سلاح شخصي هستند كه البته اين را هم بايد مد نظر قرار داد كه داشتن سلاح براي اينگونه از افراد، مستلزم داشتن مجوز است. همچنين اگر فردي در خصوص دفاع از خود، فرد مهاجم را زخمي كند يا به قتل برساند، قابل مجازات نيست. البته باز هم اگر داراي شرايط فوق باشد و بتوان عمل او را دفاع مشروع تلقي كرد.
در اين ميان اگر فرد مدافع براي دفاع از خود سلاح فرد مهاجم را در اختيار بگيرد و با همان سلاح به فرد مهاجم ضربه و صدمه‌اي وارد كند، ديگر دفاع مشروع در مورد وي صدق نخواهد كرد چرا كه خطر رفع شده است و عمل وي ديگر دفاع مشروع محسوب نمي‌شود. نكته مهم ديگر اين است كه براي حمل چاقو به لحاظ اينكه تا به كار گرفته نشود، معلوم نيست كه قصد مجرمانه داشته يا خير، مجازات تعيين نشده است. مگر اينكه ثابت شود كه حمل چاقو به قصد ايراد جراحت بوده است.
گفتني است كه شما ميتوانيد با شماره هاي موجود در سايت تماس بگيريد و به طور مستقيم با وكيل و مشاور حقوقي ما در اين باب صحبتي داشته باشين.

دفاع مشروع در قانون