مجرم

قانونگذار در مورد جرم خيانت در امانت نيز مثل جرم كلاهبرداري تعريفي را ارائه نكرده است. ولي با توجه به ماده 674 قانون تعزيرات مي توان تعريف زير را از اين جرم ارائه كرد. خيانت در امانت عبارت است از استعمال، متعصب، تلف يا مفقود نمودن توام با سوء نيت مالي كه از طرف مالك يا متصرف قانوني به كسي سپرده شده و بنابر استرداد يا به مصرف معين رسانيدن آن بوده است.

عناصر جرم خيانت در امانت

الف- عنصر قانوني: عنصر قانوني اين جرم ماده 674 قانون مجازات اسلامي و عنصر قانوني برخي از انواع خيانت در امانت كه مورد اشاره خاص قانونگذار قرار گرفته است، مواد و قوانين متفرقه اي هستند كه در قوانين مختلف مشاهده ميشود.

ب- عنصر مادي:
1) استعمال نمودن: منظور از استعمال، مصرف كردن يا مورد استفاده قرار دادن مال مورد امانت است.
2) تصاحب: منظور از تصاحب برخورد مالكانه با مال مي باشد. مثل اينكه مال را بفروشد يا به گرو بگذارد و يا از استرداد خودداري نمايد.
3) اتلاف: تلف يعني نابود كردن يا از بين بردن به هر وسيله ممكن اعم از آتش زدن، شكستن و پاره كردن.
4) مفقود كردن: يعني امين ممكن است بدون اينكه مال امانتي را تلف كند، موجب شود كه دست يابي به آن براي مالك عملاً غير ممكن گردد.

شرايط و اوضاع اموال لازم براي تحقق جرم
1) موضوع جرم بايد عين مال يا وسيله تحصيل مال باشد.
2) سپرده شدن مال به امين به يكي از طرق قانوني با شرط استرداد يا بر مصرف معين رسانيدن.
3) تعلق مال به غير

خيانت در امانت از زمره جرائم مقيد مي باشد كه تحقق آن منوط به اين است كه رفتار، مرتكب منتهي به نتيجه خاصي شود. بدين ترتيب ورود ضرر به مالك يا متصرف، ماده 674 قانون مجازات اسلامي بر اثر فصل مرتكب لازمه تحقق جرم خيانت در امانت مي باشد.

ج- عنصر رواني: عنصر رواني جرم خيانت در امانت نيز مانند عنصر رواني جرم كلاهبرداري از دو بخش سوء نيت عام و سوء نيت خاص تشكيل مي شود. سوء نيت عام به جزء اول عنصر مادي يعني عمل فيزيكي كه متهم آن را مرتكب شده است مربوط گشته و عبارت است از عمد در ارتكاب عمل فيزيكي كه متهم بايد يكي چهار فصل تصاحب، تلف، مفقود و استعمال كردن مال مورد امانت را عمداً و از روي قصد انجام داده باشد و منظور از سوء نيت خاص آن است كه مرتكب اين اعمال را به قصد به جزء سوم عنصر مادي كه همان عنصر نتيجه است انجام داده باشد. يعني اينكه قصد متهم از ارتكاب فصل مجرمانه ايراد ضرر به مالك يا متصرف مال باشد.

با تشكر از اينكه در اين مقاله با ما همراهي كردين. شما عزيزان ميتوانيد با وكيل پايه يك دادگستري و مشاور حقوقي ما در مسير سخت حقوقي و قضائي راهي آسان تر و ساده تري را برويد. پس با ما تماس بگيريد.

خيانت در امانت

جرم اينگونه در ماده 2 قانون مجازات اسلامي تعريف شده است: هر رفتاري اعم از فعل يا ترك فعل كه در قانون براي آن مجازات تعيين شده است.

در نتيجه جرم كه منشأ مسئوليت براي مجرم است توسط قانون گذار به وجود مي آيد و هر گاه توسط قانون گذار اين مسئوليت از رفتار انسان برداشته شود به اين معني است كه آن رفتار مجاز است، و مانند اين است كه هيچ جرمي رخ نداده است. گاه قانون گذار در شرايطي كه دقيقاً آن را ذكر كرده است ارتكاب رفتاري را كه جرم است را جرم نمي داند يعني وصف جرم بودن را از جرم، به علت خاص بودن شرايط مي زدايد. به اين شرايط و اوضاع احوال كه بايد دقيقاً در قانون ذكر شده باشد عوامل موجهه جرم گفته مي شود. به عبارت ديگر هنگام وجود عوامل موجهه جرم عنصر قانوني جرم از بين مي رود و هر گاه يكي از اين عوامل موجود باشند به علت زوال عنصر قانوني مانع از شكل گيري جرم مي شوند؛ در نتيجه شركا و معاونان نيز از مجازات معاف مي شوند.

در معناي اول شايد اجبار و اضطرار به يك معنا انگاشته شوند، اما بايد خاطر نشان شد كه اجبار قدرت عمل و اختيار را از انسان سلب مي كند و فرد هيچ انتخابي نمي تواند داشته باشد. اما اضطرار اختيار و اراده انسان را از بين نمي برد بلكه انسان ناچار به انتخاب يكي از دو راه است يا اطاعت از دستور قانون گذار و رويارويي با خطري كه جان يا مال خودش يا ديگري را تهديد مي كند و يا ارتكاب جرم براي دفع با رهايي از خطر، كه معمولا  افراد در اين حالت با در نظر گرفتن سود و منفعت خود يا ديگري ارتكاب جرم را برمي گزيند. مثل شكستن شيشه ي مغازه ديگري براي فرار از آتش سوزي.

دفاع مشروع عبارت است از: توانايي كه قانون به افراد داده است تا براي دفاع از نفس، عرض، ناموس، مال يا آزادي تن خود يا ديگري در برابر هر گونه تجاوز يا خطر فعلي يا قريب الوقوع با رعايت مراحل دفاع و رعايت شرايط مندرج در قانون، زماني كه راه ديگري براي دفع خطر نباشد مرتكب رفتاري شوند كه طبق قانون جرم محسوب مي شود. به شكل ساده تر دفاع مشروع را مي توان اين گونه تعريف كرد: اباحه ارتكاب جرم براي دفع خطر با رعايت شرايط مندرج در قانون.

لازم به گفتن است كه شما عزيزان ميتوانيد با طرح سوال در انجمن از وكيل و مشاور حقوقي ما مشاوره رايگان بگيريد.

مفهوم جرم